ทำไมปัญหาบ้านเมืองจึงหาข้อยุติร่วมกันไม่ได้?
ทำไมถึงเถียงกันด้วยเรื่องเก่าๆมาเป็นเวลายาวนาน?
... คุณเคยมีคำถามเหล่านี้เกิดขึ้นในสมองคุณบ้างไหมและคุณรู้ไหมว่าเราควรจะทำความเข้าใจกับปัญหาเหล่านี้กันอย่างไร....หากคุณไม่ยอมรับและไม่ยอมที่จะเข้าใจ..เราลองมาฟังทัศนะคติของนักปรัชญากันไหมเผื่อจะทำให้เราได้เข้าใจอะไรที่ง่ายขึ้น..
โสกราตีส : “เทพต่างทัศนะกันด้วยเรื่องอะไรเล่า อะไรทำให้โกรธเกลียดกัน” ยกตัวอย่าง เช่น ท่านและข้าพเจ้าขัดแย้งกันด้วยเรื่องจำนวนตัวเลข เป็นต้นว่าเลขสองหลักนี้ เลขไหนใหญ่กว่า ข้อขัดแย้งนี้ควรจะทำให้เราเป็นศัตรูกัน ทำให้โกรธกันไหม หรือควรที่เราจะหาทางแก้ความขัดแย้งด้วยตกลงกันด้วยทางคณิตศาสตร์
ยูไทโฟร : เราย่อมจะทำเช่นนั้น
โสกราตีส : ถ้าเราขัดแย้งกันเรื่องความยาว เราก็ย่อมตกลงกันได้อย่างเร็วด้วยการวัด
ยูไทโฟร : ถูกละ
โสกราตีส : ในเรื่องน้ำหนัก เราก็ตกลงกันด้วยการชั่ง
ยูไทโฟร : แน่นอน
โสกราตีส : ก็เช่นนั้นอะไรเล่า ที่จะก่อให้เกิดความขัดแย้งอย่างหาทางแก้ไม่ได้ จนทำให้ต้องเป็นศัตรู โกรธขึ้งกันและกันท่านอาจตอบไม่ได้ทันที จึงขอให้ข้าพเจ้าลองแนะดู ว่าเป็นเรื่องถูกผิด ดี ชั่ว งาม ไม่งามเสียดอกกระมัง ปัญหาเช่นนี้มิใช่หรือที่ท่านและข้าพเจ้าและคนอื่นๆกลายเป็นศัตรูกันขึ้น เราเป็นศัตรู ก็เพราะเห็นแตกต่างกันจนไม่สามารถลงมติกันได้
ยูไทโฟร : ใช่แล้วโสกราตีส ปัญหาเหล่านี้เองที่ทำให้เป็นอริกัน
โสกราตีส : แล้วเทวดาเล่า ยูไทโฟร ถ้าต่างทัศนะกัน จะมิใช่เพราะปัญหาเช่นนี้ดอกหรือ
ยูไทโฟร : จำเป็นอยู่เอง
โสกราตีส : ยูไทโฟรที่น่านับถือ ตามที่ท่านกล่าวมานั้นแสดงว่า เทพเองก็มีมติแตกต่างกันในเรื่อง ถูกผิด ดีชั่ว งามไม่งาม ถ้าเห็นพ้องต้องกันในเรื่องเหล่านี้เสียแล้ว ก็คงไม่ต้องทะเลาะกันมิใช่หรือ
ยูไทโฟร : ถูกล่ะ
โสกราตีส : ฉะนั้นถ้าเทพองค์ใดถือว่า อะไรดีอะไรงามอะไรถูก ก็ย่อมรักสิ่งนั้น และก็เกลียดสิ่งซึ่งตรงกันข้าม
ยูไทโฟร : ใช่
โสกราตีส : ท่านบอกว่าสิ่งหนึ่งนั้นเทพบางองค์อาจถือว่าถูก บางองค์อาจถือว่าผิด มติต่างกันนี่เองที่ทำให้วิวาทกัน ทำสงครามกัน ท่านว่าเช่นนั้นมิใช่หรือ
ยูไทโฟร : ใช่
โสกราตีส : ถ้าเช่นนั้นก็ดูประหนึ่งว่า เทพรักและเกลียดสิ่งหนึ่งสิ่งใดก็ได้ สิ่งนั้นจึงเป็นทั้งวัตถุแห่งความรักและความเกลียด ในเวลาเดียวกัน
ยูไทโฟร : ก็ดูจะเป็นเช่นนั้น
โสกราตีส : ถ้าเช่นนั้น ท่านผู้เป็นมิตร ท่านมิได้ตอบปัญหาข้าพเจ้า เพราะข้าพเจ้าไม่ได้ถามท่านว่าอะไรคือที่เป็นสุทธิและอสุทธิในขณะเดียวกัน แต่ตามคำตอบของท่านนั้น สิ่งที่เทพรักก็เป็นสิ่งซึ่งเทพเกลียดเช่นกัน จึงไม่น่าประหลาดใจอะไรเลย ยูไทโฟร ที่ท่านลงโทษบิดาท่าน การกระทำเช่นนั้นย่อมถูกใจซุส แต่เป็นที่เกลียดชังของโครนัสและยูเรนัส เป็นที่พอใจของเฮเพียสตัสเป็นที่ชิงชังของเฮรา เรื่อยไปจนถึงเทพองค์อื่นๆ ถ้าต่างก็มีมติผิดแผกกันออกไป
ยูไทโฟร : แต่โสกราตีส ข้าพเจ้าเชื่อว่าเทพทั้งหมดเห็นพ้องต้องกันว่า คนที่ฆ่าคนอื่นอย่างผิดๆนั้นต้องถูกลงโทษ
โสกราตีส : ยูไทโฟร เเม้ในหมู่มนุษย์ท่านก็เคยได้ยินเราเถียงกันใช่ไหมว่า คนที่ฆ่าผู้อื่นอย่างผิดๆหรือทำผิดอย่างอื่นใดนั้น สมควรที่จะถูกลงโทษ
ยูไทโฟร : อ๋อ เรื่องนี้เถียงกันเสมอ โดยเฉพาะในศาล เพราะทำผิดกันมาก แต่แล้วก็โต้เถียงป้องกันตัวเอง เพื่อเลี่ยงการลงอาญา
โสกราตีส : ก็พวกนี้ยอมรับไหมล่ะ ยูไทโฟร ว่าเขาทำหรือยอมรับแล้ว แต่โต้เถียงว่าไม่ควรได้รับโทษ
ยูไทโฟร : เปล่า พวกนี้ไม่กล้าเถียงอย่างนั้นหรอก
โสกราตีส : เป็นอันว่าพวกนี้ไม่กล้าเถียงกันถึงเพียงนั้น ข้าพเจ้าคิดว่าถ้าทำผิด เขาคงไม่กล้าคัดค้านว่าไม่ควรลงโทษเขา เพียงยืนยันว่าตนมิได้ทำผิดเท่านั้น
ยูไทโฟร : ใช่แล้ว
โสกราตีส : จึงเป็นอันยอมรับกันว่า ผู้ผิดย่อมควรรับโทษ ปัญหาจึงอยู่ที่ว่าใครผิด ทำอย่างไรจึงถือว่าผิด
ยูไทโฟร : จริง
โสกราตีส : เทพก็เหมือนกัน ถ้ายังคงมีความขัดแย้งกันเรื่องถูกผิดดังที่ท่านบอกข้าพเจ้า บ้างว่าฝ่ายหนึ่งผิดบ้างก็ว่าไม่ผิด แต่สหายเอ๋ย ทั้งมนุษย์และเทวดาส่วนมากก็เห็นพ้องต้องกันว่าควรนำคนผิดมาพิพากษา
ยูไทโฟร : ใช่
โสกราตีส : ยูไทโฟรที่รัก ถ้าเช่นนั้น ก็ขอท่านจงได้บอกเพื่อข้าพเจ้าจะได้ฉลาดขึ้น ว่าท่านได้มีข้อพิสูจน์อะไร ที่ว่าเทวดาทั้งหลายเห็นว่า เป็นการผิดของนาย ที่ทำลูกจ้างให้ตายด้วยการล่ามโซ่ไว้ ก่อนที่ตนจะรู้ว่าควรจะทำประการใดกับลูกจ้าง ผู้ซึ่งได้ฆ่าคนอื่นมาแล้ว และจะเป็นการถูกต้องอย่างไรที่บุตรจะพึงฟ้องบิดาฐานฆ่าคนตาย ขอท่านจงพิสูจน์ให้ข้าพเจ้าเห็นชัดว่าเทวดาถือว่าการกระทำเช่นนี้ถูกต้อง ถ้าท่านแสดงอธิบายให้เป็นที่พอใจข้าพเจ้าแล้ว ข้าพเจ้าจะสรรเสริญสติปัญญาท่าน ไปจนกว่าชีวิตจะหาไม่
แล้วเราทุกคนในเมืองไทยล่ะกำลังเถียงกันด้วยเรื่องอะไร ??
สิ่งที่แบกและถูกแบก นำและถูกนำ เห็นและถูกเห็น คำคู่ที่มีความหมายแตกต่างกัน เราทำความเข้าใจกับความหมายที่แตกต่างนั้นไหม????
คุณอยากเป็นผู้ที่แบกหรือได้รับการแบก ?
คุณอยากเป็นผู้นำ หรือได้รับการนำ?
คุณอยากเป็นผู้ที่ถูกเห็นหรือได้รับความคิดเห็น?
...ทุกๆสิ่งที่คุณเห็นว่ายุติธรรมคุณคิดว่าสิ่งนั้นจะต้องบริสุทธิ์ด้วยไหม หรือแค่อยากให้สิ่งที่อยุติธรรมทั้งมวลไม่จำเป็นต้องบริสุทธิ์ทั้งหมดพียงแค่บริสุทธิ์บ้างเป็นอื่นบ้าง???? เก็บคำถามเหล่านี้ไปถามตัวเอง...เมื่อคุณต้องการความสงบสุขอย่างแท้จริง...
....วัคซีน....
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น